Bel fıtığı, iki omur arasında yastıkçık vazifesi gören diskin balonlaşmasıdır. Balonlaşan disk sinir köklerine bası/baskı yaparak bel ve bacakta ağrı, uyuşma, his kusuru, hareket kısıtlılığı, duruş bozukluğu ve güç kaybına yol açar. Bu şikayetlerin derecesi ise fıtığın büyüklüğü, yeri ve sayısına göre değişir.
Disk diye tabir ettiğimiz bu yastıkçık iç ve dış kısımlardan oluşur. Dış kısım sert liflerden oluşmuştur. Dış kısım, iç kısımdaki jelsi dokuyu çevreleyerek korur ve mümkün olduğunca diskin orta bölgesinde yerleşik kalmasını sağlar. Jelsi doku ise omurgaya binen ağırlığı, yükü eşit olarak dağıtır ve basıncı absorbe eder.
Bel fıtığı aşırı zorlama, ani-ters hareket, düşme, ağır kaldırma gibi nedenlerle bir anda oluşabileceği gibi aylar-yıllar içerisinde de oluşabilir.
Tedavide; hastanın fizik muayenesi ile birlikte görüntüleme tekniklerine (MR, Tomografi) bakarak
- İlaç tedavisi
- Fizik tedavi
- Alternatif Tıp
- Enjeksiyon-iğne tedavileri
- Cerrahi tedavi seçeneklerinden birisi uygulanır.
Küçük ve orta seviyeli fıtıklarda genellikle ilaç tedavisi, fizik tedavi veya alternatif tıp yöntemlerinden biri ya da birkaçını birlikte uygulamak yeterlidir. Ancak ileri seviyeli fıtıklarda ise daha çok enjeksiyon tedavileri ya da cerrahi tedavi düşünülür.
Ozon tedavisi enjeksiyon tedavileri arasında yer alır ve bel-boyun fıtıklarında gittikçe artarak uygulanmakla birlikte oldukça da etkilidir. Esasen iki şekilde uygulanır;
- Paravertebral ozon enjeksiyonu
- İntradiskal ozon enjeksiyonu
Paravertebral ozon enjeksiyonu muayenehane şartlarında, fıtığın olduğu seviyedeki omurganın iki tarafına yapılan kas içi enjeksiyondur. Haftada bir ya da iki sefer olmak üzere 8-12 seans uygulanabilir.
İntradiskal ozon enjeksiyonu ise ameliyathane şartlarında, hastayı bir miktar uyutmak suretiyle, görüntü eşliğinde fıtığın olduğu diskin içine ince bir iğne ile girilir ve nokta atışı ozon enjeksiyonu şeklinde yapılır. Başta Avrupa olmak üzere Amerika ve Kanada’da yaygın şekilde hastalara güvenle uygulanmaktadır. Genelde tek seans yapılır ve başarı ihtimali daha önce fıtık ameliyatı olmamış hastalarda %80 civarında iken ameliyat olmuş ancak tekrar aynı yerden fıtık oluşmuş hastalarda maalesef %30-40’lara düşmektedir. İşlem süresi oldukça kısa (15-30 dk) olup ağrısızdır. İşlemden sonra günler içerisinde ağrı şikayetleri azalır ve sonrasında da kaybolur. Disk içerisine verilen ozon, fıtığın büzüşmesini sağlar ve basıyı ortadan kaldırır. Ayrıca ağrı kesici ve antienflamatuar etkisi mevcuttur. Fıtık alanındaki kan dolaşımını da iyileştirdiğinden bası altında kalan sinir köklerine olan oksijen-besin desteği arttığı için kısa-orta vadede iyileşmeyle sonuçlanır.
İşlemden 3-4 ay sonra yeni bir MR çektirilir ve işlem öncesi eski MR ile karşılaştırma yapılır. Çekilen yeni MR’da fıtığın küçüldüğü veya tamamen kaybolduğu görülmelidir. Fıtığın tekrar nüksetme ihtimali oldukça düşüktür. Hastaya zarar vermeyen oldukça etkili bir tedavidir. Orta-ileri seviye fıtıklarda mümkünse öncelikle ozon tedavisi düşünülmelidir. İşlem bu alanda deneyim sahibi uzman hekimler tarafından yapılmalıdır. Ehil ellerde yapıldığında komplikasyon ihtimali oldukça düşüktür.
